بر کسی پوشیده نیست که همه بچه ها عاشق اینترنتن. مشکل اینجاست که بچه ها از نظر جسمی و ذهنی به پیشرفتگی بزرگسالان نیستن و همین برای گشت و گذار آنلاینشون مشکلاتی پیش میاره. مثلا شاید نتونن سایت های مناسب خودشونو پیدا کنن.
این آدم کوچولوها دوست ندارن متن های طولانی بخونن. اینها فقط میخوان سرگرم بشن و بازی کنن و شاید یه چیزی هم بخوان یاد بگیرن. پس به جای اینکه رنگهای سایتتونو محدود کنید یا روی عملکرد سایتتون تمرکز کنید، طراح/توسعه دهنده باید عناصر بزرگ، روشن و مشخصی روی سایت قرار بده.
اگه میخواهید بدونید چطوری میشه یه سایت مناسب برای کودکان طراحی کرد، خوندن این مقاله رو بهتون توصیه می کنم.
- برای کودکانی با سنین مختلف طراحی کنید
بچه ها مثل بزرگسالها مهارتهای مغزی و جسمی پیشرفته ای ندارن. پس اگه میخواهید برای بچه ها سایت بسازید و توجهشونو جلب کنید، باید همه قانونهای سنتی طراحی سایت رو بریزید دور.
مثلا بچه ها کاملا تفاوتهای سنی رو میفهمن و هیچ وقت با چیزهایی که به نظرشون برای بچه های کوچولوهای کوچیکتر از خودشون یا برای بزرگسالها باشه ارتباط برقرار نمی کنن. پس سایتتون باید یه گروه سنی مشخصی رو هدف بگیره.
برای این منظور باید نکات زیر رو رعایت کنید:
- طراحی سایت برای کودکان 3 تا 5 سال
بچه ها تو این سن به حدی از احساس استقلال رسیدن که گوشی رو بردارن و بخوان باهاش کار کنن، اما از نظر ذهنی و جسمی مجهز به مدلهای ذهنی –که بزرگترها در طول سالها زندگی تو ذهنشون ساختند- نیستن. گرچه توانایی حرکتی لازم رو دارن و میدونن چطوری با دستگاه های لمسی کار کنن، بچرخوننش و روش ضربه بزنن.
سایتهایی که برای این گروه سنی طراحی میشن باید پر از رنگ ها و صداهای روشن باشن. این دو عنصر تصور بچه ها رو به کار میگیره. در کنارش از شخصیتهای جذاب و تم های طبیعی (که براشون آشنا باشه) استفاده کنید. همچنین چون هنوز سواد خوندن ندارن، نوشته های سایت رو محدود کنید و فقط کلمات ساده و تک کلمه ای بکار ببرید.
- طراحی سایت برای بچه های 6 تا 8 سال
تو حول و حوش این سن، لوبهای پیشانی رشد کردند و بالغ شدند، یعنی بچه های این گروه سنی شروع می کنن به همدردی و میتونن مدت طولانی تری تمرکز کنن –دخترها زودتر از پسرها این مهارت ها رو کسب می کنن.
علاوه بر این، حتی با اینکه بیشتر این بچه ها میتونن تا حدی از قیچی استفاده کنن، اما هنوز جا داره که توانایی های حرکتیشون باز هم بهتر بشه. پس باید بدونید این بچه ها از نظر جسمی چطوری با رابط کاربری ارتباط برقرار می کنن تا طراحی بهتری براشون انجام بدید.
بچه های این گروه سنی چیزهایی رو که یکم چالشی تر باشن دوست دارن. ضمنا خوششون میاد که بزرگتر شدن و برای همین از نظرشون سایتهایی که برای بچه های کوچکتر باشه سطح پایینه.
این سایتها هم باید همچنان از رنگهای روشن استفاده کنن، اما باید عمق هم بکار ببرن، مثلا تصاویر و گرافیکهای سایت باید لایه های بیشتری داشته باشن یا سنگین تر باشن و کاراکترهاشون هم بیشتر شبیه انسان باشه. نوشته های سایت هم باید ساده باشن و خوندنشون راحت باشه، و فقط یکمی بیشتر از سایتهای بچه کوچولوها نوشته داشته باشه.
- طراحی سایت برای بچه های 9 تا 12 سال
بچه های این گروه سنی یا مهارت های حرکتیشون به طور کامل توسعه پیدا کرده یا به زودی توسعه پیدا می کنه. به عبارت دیگه تمام مهارتهای جسمی مورد نیاز برای استفاده از موس و کیبورد رو دارن. اما برخلاف بزرگسالان توانایی فکری به روش انتزاعی ندارن. این توانایی به انسان امکان پیش بینی و فکر کردن در مورد کارهاشو بهش میده.
مثلا فرض کنید یه بچه 10 ساله منتظره تا یه بازی لود بشه. یه دفعه یه پاپ-آپ جالب ظاهر میشه و بچه روش کلیک می کنه. این کار باعث میشه بچه وارد یه سایت دیگه بشه و چون هدف اولیه بچه رو به تأخیر میندازه باعث آزار و اذیتش میشه.
بچه نمیدونه همین یه کار ساده چقدر میتونه به کامپیوتر لطمه بزنه، به علاوه اینکه دفعه بعدی که میخواد یه چیزی دانلود کنه احتمالا باز هم همین اشتباه رو تکرار می کنه – تا اینکه والدینش مجبور بشن بخاطر همه بدافزارهایی که اتفاقی دانلود کرده کامپیوترو ببرن برای تعمیر.
و وقتی کامپیوتر از تعمیر برمیگرده، احتمالا بچه باز هم همون کارو تکرار می کنه، چون مغزش هنوز نمیتونه کاملا متوجه عواقب کارهاش بشه. شاید شک کنن که اگه روی تبلیغات کلیک کنن دیرتر به خواستشون میرسن، اما نمیفهمن چقدر پول و زمان برای تعمیر کامپیوتر باید خرج بشه یا هکر قبل از اینکه بدافزار حذف بشه به چه اطلاعاتی ممکنه دست پیدا کنه.
بچه های این گروه سنی تو استفاده از اینترنت حرفه ای تر شدند و دوست دارن از سایتهایی دیدن کنن که بهشون حس بزرگی بده. مدل نوشته ها باید هنوز هم ساده و تمام رنگی باشه ، اما ساختار کلمات رسمی تر باشن و از رنگهای پیچیده تری استفاده بشه.
- در ضمن به این نکات هم توجه کنید
وقتی میخواهید برای بچه ها سایت طراحی کنید باید علاوه بر ارائه خدمات به به یه گروه سنی مشخص، عوامل دیگه ای رو هم رعایت کنید. مثلا بچه ها به راحتی تحت تأثیر قرار میگیرن، بنابراین باید تمام تلاشمونو برای رعایت استانداردهای سنی مناسب بچه ها بکار بگیریم. سایر عواملی که باید رعایت کنید اینهاست:
- یک سایت شاد بسازید
نه تنها رنگهای سایتهای بچه ها باید شاد و درخشان باشن، بلکه حس و حال کلی سایت هم باید شاد باشه. کاراکترهای خوشحال با صورتهای خندون، کلمات مثبت و ژستهای پرانرژی کمک می کنن این حال و هوا رو روی سایتتون بوجود بیارید.
- از عناصر آشنا استفاده کنید
اشکال مشخص و قابل تشخیص برای بچه ها جذابترند (به خصوص برای بچه های کوچیکتر)، چون فرایند یادگیریشونو پیش میبره. مثلا حیوانات و اشیایی که اطراف خونه ها دیده میشن، برای بچه ها آشنا هستن. چون همین چیزهان که بچه ها تو دنیاشون بیشتر میبینن و لمس می کنن.
- دنیایی پر از عمق بصری خلق کنید
با این کار میتونید جهان روی صفحه نمایشگر رو واقعی تر کنید و این مسئله واقعی بودن برای بچه ها خیلی مهمه. برای اینکه همچین اثری روی سایتتون بوجود بیارید میتونید از سایه ها، اثر سه بعدی، شیبها و غیره استفاده کنید تا تصویر واقعی تری داشته باشید.
- برای جلب توجه از فرمهای روایت داستان استفاده کنید
داستانگویی نه تنها میتونه بین کودک و سایت ارتباط ایجاد کنه، بلکه بچه ها رو جذب سایت می کنه. استفاده از داستان باید مرکز طراحی سایت شما قرار بگیره، یعنی کاراکترها، موقعیتها و عناصر تعاملی سایت.
- برای آموزش و سرگرمی از امکانات تعاملی استفاده کنید
فعالیتها ویدئوها و بازیها میتونن برای افزایش مهارتهای ریاضی، خوندن و شنیدن بچه ها بکار برن. وقتی توش جایزه (امتیاز، جایزه های خاص و غیره) هم داشته باشه، خواهید دید که چقدر بچه ها تشویق میشن که تا آخر ادامه بدن. فعالیتهایی مثل صفحه رنگ آمیزی که بتونن پرینت بگیرن هم فکر خوبیه و قوه تخیل، خلاقیت و هماهنگسازی بچه ها رو رشد میده.
- با والدین شفاف باشید
آدمای عجیب غریب تو اینترنت زیادن و این مسائل باعث میشه والدین نگران آنلاین شدن بچه هاشون باشن. بنابراین باید خیالشونو از بابت اینکه سایت شما امنه و برای سن بچه ها مناسبه راحت کنید. برای این منظور یه بخشی روی سایتتون برای پدر مادرها درست کنید و اهداف سایت و اطلاعات دیگه ای که فکر میکنید نیازه یا والدین میخوان بدونن رو روش توضیح بدید.
- به جای لینکهای متنی از دکمه استفاده کنید
بیشتر بچه های زیر 10 سال عادت دارن با تبلت بازی کنن، پس با دکمه های جهتیابی آشنان. بعلاوه چون مهارتهای حرکتیشون هنوز به طور کامل رشد نکرده، احتیاج به نشانگرهای بزرگتری دارن.
- اطلاعات رو هر زمان لازم بود ارائه کنید
بیشتر بچه های کوچیک عاشق خوشی های لحظه ای هستن و منتظر لود شدن راهنمایی نمیمونن و بنابراین با نخوندن دستورالعمل بازی، نمیتونن خوب بازی کنن و میبازن و شور و شوقشون کم میشه و احتمال داره سایتتنو ترک کنن. شما میتونید دستورالعمل ها رو در حین بازی و هرجا لازم بود ارائه بدید تا این مشکل پیش نیاد – حتی میتونید برای بچه های کوچیکتری که قادر به خوندن نیستن از راهنمایی های صوتی استفاده کنید. بچه های بزرگتر به پیامهای بعد از باخت بهتر جواب میدن و شوق و ذوقشونو با یه اشتباه و باخت از دست نمیدنن.
- آزمایش کنید
گرچه همیشه باید محصولاتتونو (چه از نوع دیجیتال و چه فیزیکی) آزمایش کنید، اما وقتی حرف سایتهای بچه ها باشه آزمایش کردن محصول نهایی مهمتر میشه. مثلا بچه ها مهارت شنیداری خیلی خوبی ندارن. این کاستی رو باید روی سایتتون مد نظر قرار بدید، چون میتونه روی موفقیت سایتتون اثر بذاره.
- تبلیغاتی که روی سایت میذارید باید مناسب گروه سنی بچه ها باشه
خیلی مهمه که دقت کنید بچه ها به خصوص بچه های کوچیکتر، نمیتونن بین محتوای واقعی و تبلیغات تفاوت قائل شن. بنابراین این مسئولیت طراحان/ توسعه دهنده ها/ مدیران سایتهاست. اگه میخواهید تبلیغی روی سایتتون داشته باشید، باید هدف اصلی سایتتونو فراموش نکنید و ببینید آیا تبلیغاتتون برای این هدف مناسب هست یا نه.
- جمع بندی
موقع طراحی سایت برای بچه ها، باید اجازه بدید تفکرات خلاقانه تون غلیان کنه. مثلا یه قالب نامنظم با چند نقطه کانونی میتونه ایده خوبی باشه. به عبارت دیگه، قوانین مرسوم سایتهای بزرگسالان رو دور بریزید. یادتون باشه که این کار راه و روش خودشو میطلبه – مثلا اینکه عناصر سایتتون بزرگ، درخشان و چشمگیر باشه – تا هم بچه ها رو سرگرم کنه و هم به کلیک و برقراری ارتباط تشویقشون کنه. اساسا هدف شما اینه که انقدر به بچه ها چیزمیز بدید که مغز و چشمشونو مشغول نگهدارید.