راهنمای طراحی تجربه کاربری UX

رتبه بندی کاربر: 5 / 5

PLG_VOTE_STAR_ACTIVEPLG_VOTE_STAR_ACTIVEPLG_VOTE_STAR_ACTIVEPLG_VOTE_STAR_ACTIVEPLG_VOTE_STAR_ACTIVE

بازبینی تجربه کاربری میتونه سایتهایی که میسازیم رو دگرگون کنه. شما میتونید با نگاه کردن به مجموعه طراحی متوجه بشید چه چیزهایی اثرگذارند و چه چیزهایی نیستند یا حتی شاید به راه حلهایی برسید که تجربه کاربری رو بهتر کنید که نتیجه اینکار افزایش برگشت سرمایه است.
اولین قدم برای حل مشکلات و ساخت یه تجربه بهتر اینه که بدونید چطور میشه یه بازبینی نوشت. این راهنما نکات اساسی و اولیه ساخت یک بازبینی تجربه کاربری و نحوه نوشتنش رو پوشش میده.


تهیه این بازبینی مستلزم اینه که شما یه پیش زمینه ای از طراحی تجربه کاربری داشته باشید. البته بازبینی رو بر اساس اصول ساخت یک سایت عالی تهیه خواهیم کرد. پس باید با این اصول هم آشنا باشید که پیشنهاد میکنم به مقالاتی که قبلا دارکوب در مورد این مسائل نوشته مراجعه کنید. اگر با این مسائل آشنا هستید و دوست دارید به دانش قبلی خودتون چیزی اضافه کنید، تهیه بازبینی تجربه کاربری میتونه قدم خوبی برای پیشرفت باشه.

تهیه یک بازبینی

هدف از بازبینی تجربه کاربری اینه که کل سایت رو بگردیم و موقعیت های بهبود رو پیدا کنیم. این موقعیتهای میتونن خیلی واضح باشند یا شاید هم تغییرات کوچیک و جزئی باشند. در هر حال هدف شما باید بهبود کل مجموعه سایت باشه.
همیشه هدفتون رو روی اهداف بلند بذارید و برای ایده هایی که تو ذهن دارید اثباتهایی پیدا کنید که نشون بده اون ایده ها واقعا خوبند. برای تهیه یه بازبینی خوب کمیت گرا بودن یکی از ملزومات به شمار میاد، اما متاسفانه همیشه هم طراح ها اینطور نیستند.
برای کمیت گرا بودن از چیزهای مبهم یا چیزهایی که حس شخصی شماست بپرهیزید و به جاش برای پیدا کردن مشکلات و علتشون به بازخوردهای کاربران مراجعه و ایده های جدید برای کسب ترافیک رو مطالعه کنید.
برای این کار میتونید از این روشها استفاده کنید:

  • بازخورد مستقیم کاربر
  • ثبت وقایع نمایشگر
  • تحلیل اهداف
  • تحلیل حرکت های کاربر بر روی سایت

هر کدوم از این روشها رویکرد جدیدی برای مطالعه سایت به ما میده. بازبینی تجربه کاربری میتونه برای بهتر شدن هر چیزی تلاش کنه یا روی هر کاری هرچند جزئی تمرکز داشته باشه، مثلا روی نرخ خروج بالای سایت، تعداد عوضیتها در سایت یا مدت زمانی که کاربرها روی هر صفحه میمونند.
اگه دارید روی یه پروژه شخصی کار میکنید میتونید خودتون معیارها رو مشخص کنید. اما برای پروژه های مشتری ها باید با مشتری کار کنید تا بدونید شرکت میخواد چه چیزهایی رو بهبود بده.
نحوه انجام بازبینی و مقدار اطلاعاتی که جمع آوری میکنید بنا به مشتری متفاوت میشه. شرکتهای بزرگ ممکنه اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشند و شما باید اهداف همه افراد رو در یک استراتژی بزرگ دخیل کنید.
مرحله اول برای بازبینی تجربه کاربری جمع آوری اطلاعاته. وقتی اطلاعاتتون به مقدار کافی رسید باید دنبال الگوها بگردید و این الگوها شما رو به راه حل کاری که میخواهید انجام بدید میرسونن.

برنامه ریزی اهداف خاص

مسلما وقتی دنبال نتیجه گیری های دقیق و جزئی نباشیم کار خیلی راحتتره اما وقتی اهداف دقیق باشند شما هم مجبورید معیارهای مشخصی رو مطالعه کنید و سعی کنید نتایج خیلی دقیق و ریزی رو حل کنید.  
به اهداف بازبینی فکر کنید و ببینید چه مفهومی دارند. مثلا نرخ خروج بالا یعنی مردم از اولین صفحه ای که واردش شدند خارج میشن. اما آیا این افراد مدتی هم روی صفحه میمونند یا بلافاصله خارج میشن؟ اگه مدتی میمونند شاید اطلاعاتی که نیاز دارند رو پیدا میکنند و بعد خارج میشن.
اما اگه اون صفحه یک صفحه فرود باشه چی؟ در این صورت علت خروج مردم اینه که صفحه نتونسته جذبشون کنه. حالا چرا؟ شاید دکمه عضویت رو نمیبینن یا شاید متوجه نشدند این صفحه برای چیه.
در مرحله برنامه ریزی علاوه بر تعیین اهداف باید به این نکات هم توجه کنید:

  • مشکل چیه؟ (یا شاید هم مشکل ها)
  • چرا این مشکلها بوجود اومدند؟ علت چیه؟
  • هدف نهایی شما چیه؟
  • چطور میتونید از وضعیت کنونی به وضعیتی که این مشکلات حل شده اند برسید؟

اگه این مراحل رو چند بار تکرار کنید مشکلات جدید پیدا میکنید و دنبال راه حل های تازه ای میگردید و برای محک زدن خودتون زمینه خوبی فراهم کرده اید. هیچ پروژه ای به طور کامل تموم نشده و همیشه جا برای بهتر کردن هست. 
مرحله بعد ساخت شخصیتهای تخیلی باورپذیر برای کاربرهای مختلف سایته.
این افراد (شخصیتهایی که قراره بسازید) حکم افراد مختلفی رو در بازاریابی دارند که به دنبال تجربه خاصی هستند. این افراد میتونن اهداف مختلفی داشته باشند و شما باید همه اون اهداف رو پوشش بدید. طراحان تجربه کاربری از این فراتر میرن و سعی میکنند برای هر شخصیت یک عکس پروفایل هم بذارند، این کار واقعا روی نتیجه و فرایند کار تأثیر داره میتونید امتحان کنید.
موقع مطالعه اهداف، هر بار یکی از این شخصیت ها رو در نظر بگیرید و برید تو ذهنش، سعی کنید سایت رو از دید اون فرد با اون ویژگی های تعریف شده ببینید.
مشکلی که هست اینه که این شخصیتهای ممکنه اونقدر گنگ و مبهم باشند که نشه واقعا فکرشون رو خوند. لازم نیست همیشه و همه جا فکر اونها رو بخونید، سعی کنید ازشون در موقعیتهایی که فکر میکنید مفیده استفاده کنید.
حتما ایده هاتونو با طراحان دیگه یا مدیران پروژه در میون بذارید و نظراتشونو بشنوید. برای اینکه بازبینی تجربه کاربری بتونه در نهایت منجر به بهبود صحیح معیارها بشه، اهداف باید در راستای معیارهای کلیدی عملکرد باشند.

مشکلات دقیق

فکر میکنم این جالبترین و ساده ترین مرحله بازبینی باشه.
وقتی اهداف مشخص شدند باید سایت رو به دنبال مشکلات بگردید. هم میتونید صفحه به صفحه سایت رو ببینید و هم میتونید نقش کاربر رو بازی کنید.
وقتی مشکلات رو پیدا کردید اونها رو تو جداولی مثل اکسل یا هر برنامه دیگه ای که دوست دارید سازماندهی کنید. اینطوری میتونید مشکلات رو بر اساس درجه سختی یا جدی بودنشون مرتب کنید.
پیشنهاد میکنم برای درجه بندی سختی مشکلات سایت از راهنماهایی که برای این کار هست استفاده کنید، چون این راهنماها جزء اصلی جوامع تجربه کاربری به شمار میان. این معیارها 5 درجه دارند از 0 (مشکلی نیست) تا 4 (مشکل حاد کارایی).

  • 0 = به نظر من این مسئله اصلا مشکل کارایی سایت به حساب نمیاد.
  • 1 = مشکل جزئی؛ نیازی به اصلاح نداره مگر اینکه وقت اضافی داشته باشیم.
  • 2 = مشکل کوچیک؛ باید اصلاح بشه اما در اولویت نیست.
  • 3 = مشکل بزرگ؛ در اولین فرصت ممکن باید درست بشه.
  • 4 = فاجعه؛ باید دیروز درست میشد.

تک تک مشکلاتی رو که پیدا میکنید با این مقیاس رتبه بندی کنید. یادتون باشه که درجه سختی رو هم رتبه بندی کنید.
اگه راهکار حل مشکل واضح و مشخص باشه و فقط یه ربع کدنویسی لازم داشته باشه راهکار سریع به حساب میاد. اگه نیاز به همفکری با طراح های دیگه داره و پیدا کردن راهکار چند روزی زمان میبره، معلومه مشکل جزئی تریه.
همیشه دنبال راه حل های ساده و سریع بگردید تا هرچه سریعتر مشکلات حل بشن. با این کار دلگرم میشید و حس میکنید واقعا دارید به یه جایی میرسید.
اما همه مشکلات هم راه حل های سریع و ساده ندارند و خیلی هاشون نیاز به همفکری دارند. اما لازم نیست همه رو یکجا و همزمان درست کنید.
سازماندهی همه مشکلات تجربه کاربری حل کردنشون رو ساده تر میکنه.

پیدا کردن راهکارهای مناسب

سخت ترین بخش بازبینی تجربه کاربری همینه. اما از طرفی هم این قسمت خودش کل هدف بازبینیه.
در بیشتر موارد بهترین راه حل ها حسی اند. میتونید سایتهای دیگه رو بگردید تا ببینید چطوری مشکلاتشونو حل کردند یا مطالعات موردی آنلاین رو مورد مطالعه قرار بدید. اگه به مشکل رایجی مثل افزایش زمان روی صفحه برخورد کردید بهتره از راهکارهای آنلاین کمک بگیرید.
اگه میتونید همراه با ارزیابی هاتون یه تست ساده از کاربرها داشته باشید تا اطلاعات بیشتری بدست بیارید، پیشنهاد میکنم این کارو بکنید. چشمهای بیشتر میتونن از زاویه دیدهای دیگه ای به سایت نگاه کنند و ایده های جدید بهتون بدن.
تست کنید، یه راهکاری رو اجرا کنید، نتایج رو اندازه بگیرید (یادتونه گفتم کمی نگر باشید) و دوباره تست کنید. تجربه کاربری از هر جهت یه کار علمیه اما علاوه بر علمی بودن به تکرار نیاز داره و تنها راه اینکه بفهمید آیا یه راهکاری مؤثره یا نه اینه که امتحانش کنید.
قطعا طی این فرایند سوالاتی هم براتون پیش خواهد اومد. حتی حرفه ای ها هم بارها به مشکل برخورده اند.
اگه تنها کار میکنید و گروه ندارید ممکنه حس کنید تو یه دریای بیکران گم شدید. اما یادتون باشه که اینترنت فضای بزرگیه و خیلی از کاربرهاش دوست دارند اطلاعاتشونو با دیگران در میون بذارن.
میتونید سایتهای پرسش و پاسخ زیادی با محوریت تجربه کاربری پیدا کنید:

حرکت به سمت جلو

اگه تو بازبینی تجربه کاربری تازه واردید با کارهای کوچیک شروع کنید و طبق مراحل به ترتیب پیش برید. هر وقت سوالی داشتید میتونید به صورت آنلاین دنبال جواب بگردید و همیشه به سمت اهدافتون در حرکت باشید.
طراحان تجربه کاربری حرفه ای سالها بازبینی تجربه کاربری انجام دادند و این کار جزء ذاتشون شده. با این وجود همیشه نیاز به تفکر انتقادی و تمرین و ممارست برای حل مشکلات دنیای واقعی دارند. امیدوارم این راهنما بتونه شروعی برای این مسیر باشه و امیدوارم همه طراحان رو ترغیب کنه که به ارزشهای یک بازبینی خوب تجربه کاربری پی ببرند.

اطلاعات تماس
شعبه 1 و آموزشگاه: تهران، سعادت آباد، چهار راه سرو، کوچه آریا، پلاک 4، طبقه 4، واحد 7
شعبه 2: تهران، سعادت آباد، ضلع جنوب غربی چهار راه سرو، پلاک 62، طبقه 5، واحد 12
تلفن ها: 02122083926 - 02122085386 - 02122082258
ایمیل: info@sitedar.com
افتخارات و مجوزها
  • جزو شرکت های خلاق معاونت علمی
  • عضو سازمان نظام صنفی رایانه ای
  • رتبه ۴ شورای عالی انفورماتیک
  • دارای مجوز آموزشگاه از فنی و حرفه ای
  • دارای مجوز نشر دیجیتال
  • دارای پروانه کانون آگهی و تبلیغاتی
  • پروانه کسب و کارهای مجازی
  • عضو انجمن کسب و کارهای اینترنتی
  • دارای نماد اعتماد الکترونیکی
پشتیبانی 24 ساعته 7 روز